doğal içgüdüler ne demek?

Doğal içgüdüler, doğuştan gelen, öğrenilmemiş ve türün tüm bireylerinde görülen davranış kalıplarıdır. Bir uyaranla karşılaşıldığında otomatik olarak tetiklenirler ve hayatta kalma, üreme gibi temel ihtiyaçları karşılarlar.

• Temel Özellikleri:

  • Doğuştan Gelme: Öğrenme veya deneyim gerektirmezler. Genetik olarak kodlanmıştır.
  • Evrensel Olma: Aynı türün tüm bireylerinde aynı şekilde görülürler.
  • Otomatik Tepki: Belirli bir uyaranla karşılaşıldığında istemsiz olarak ortaya çıkarlar.
  • Amaca Yönelik Olma: Genellikle hayatta kalma, üreme veya türün devamlılığını sağlama gibi belirli bir amaca hizmet ederler.

• Örnekler:

  • Bebeklerde Emme İçgüdüsü: Yeni doğmuş bir bebeğin memeyi bulup emmesi tamamen içgüdüseldir.
  • Göç Etme: Bazı kuş türlerinin belirli mevsimlerde göç etmesi içgüdüsel bir davranıştır.
  • Örümceklerin Ağ Örmesi: Örümceklerin ağ örme yeteneği doğuştan gelir ve öğrenilmemiştir.
  • Korku ve Kaçma: Tehlike anında hissedilen korku ve buna bağlı olarak kaçma davranışı içgüdüseldir.

• İnsanlardaki İçgüdüler:

  İnsanlarda da bazı içgüdüsel davranışlar bulunur, ancak bunların oranı hayvanlara göre daha azdır. İnsan davranışları daha çok öğrenme, deneyim ve kültürel faktörlerden etkilenir. Bazı örnekler:

  • Korunma İçgüdüsü: Kendini tehlikeden koruma.
  • Annelik/Babalık İçgüdüsü: Çocuklara karşı şefkat ve koruma duygusu.
  • Rekabet İçgüdüsü: Kaynakları elde etmek için diğerleriyle rekabet etme.

• İçgüdülerin Değişimi ve Bastırılması:

  İçgüdüler, öğrenme ve deneyim yoluyla değişebilir veya bastırılabilir. Özellikle insanlarda, akıl yürütme, öğrenme ve kültürel normlar, içgüdüsel davranışların kontrol edilmesinde önemli rol oynar.

İlgili kavramlar:

• Doğuştan Gelme
• Hayatta Kalma
• Üreme
• Öğrenme